«عقل و ملازمه آن با شرع»
دکتر رضا رنجبر
از عوامل پویایی و دوام فقه شیعه به کار گیری عقل در فرآیند استنباط احکام و قوانین شرعی است. لذا برای داشتن یک جامعه مترقی و توسعه یافته ی دینی ضرورت دارد آسیب شناسی لازم در زمینه ی استفاده از عقل انجام پذیرد و میزان کارایی عقل مشخص گردد. با مراجعه به منابع دست اول اخباریان و محدثان مانند «الفوائد المدنیة»، «الفوائد الطوسیة»، «الأصول الأصلیة»، «کافی»، «المقنع» و «وافی» معلوم شد که به علت اعتقاد این عالمان دینی به اینکه تمامی احکام و قوانین از طرف شارع مقدس بیان شده و اینکه با مراجعه به اخبار ائمه ی معصومین (علیهم السلام) می توان همه ی احکام واقعی را به دست آورد. لذا به کار بردن هر دلیل دیگر به خصوص دلیل عقلی را موجب گمراهی و فاصله گرفتن از احکام واقعی می دانستند. آنان علت این اعتقاد را وجود خطا در مقدمات عقلی و هر نوع دلیل غیر نقلی می دانند. بیشتر اخباریان دلیل عقلی مطرح شده توسط اصولیان را با قیاس و دیگر ادله ی ظنی غیر معتبر یکسان تلقی کرده و در نتیجه به مخالفت با به کار گیری هر نوع دلیل عقلی برخاسته اند. محدثانی چون شیخ صدوق در آثار خود به ظاهر احادیث (که دلیل ظنی محسوب می شوند)، اعتماد کرده و با این اعتماد دچار تناقض شده اند. استر آبادی در چندین مورد از کتاب «الفوائد المدنیة» به دلیل عقلی تمسک می کند و این در حالی است که وی هر نوع دلیل غیر نقلی را ظنی و فاقد اعتبار می داند. در عین حال به رغم اشکالی که به اخباریان و محدثان می توان وارد کرد، این خرده را بر اصولیان نیز می توان گرفت که حدود و ثغور دلیل عقلی را به طور دقیق تبیین نکرد.
محصولات مرتبط
-
امام علی(ع)
ولايت حضرت علی(ع) در احتجاج ابيّبنكعب
تومان140.000افزودن به سبد خریدفصل اول شامل كليات و فصل دوم معناشناسي احتجاج و شخصيتشناسي ابيبنكعب ميباشد. فصل سوم مهمترين محورهاي آن حول مقام و منزلت حضرت علي در پيشگاه پيامبر اكرم، مقام هدايتگري و احياگري آن حضرت مستدلاً به بحث گذاشته شده است. در فصل چهارم طبق اين احتجاج به مقايسهی مقام حضرت هارون با مقام حضرت علي پرداخته شده است و اولويت مقام ولايت حضرت علي بهلحاظ برتري مقام علم، طهارت، عصمت و اخوت ايشان ثابت ميگردد. در فصل پنجم عاقبتبهخيري پيروان حضرت علي و عاقبتبهسوي مخالفان ايشان مورد بررسي و تبيين قرار گرفته است. در فصل آخر نتيجهگيري اين تحقيق آمده است.
-
اسلام
مکتب فاطمه(س)
تومان120.000افزودن به سبد خریدسخن مولف:
در این نوشته حضرت فاطمه را از لابهلای سخنانش معرفی میکنم نه از زبان افراد سطحی و صرفاً احساسی. از سخنان او پلی زدم به مکتبش و تا توانستم اندیشه این بانوی بزرگ را در قالب مباحت و موضوعات نظری ریختهام که خواننده گرامی با اندیشهای منسجم از بانویی بیبدیل مواجه میشود.
-
اسلام
علل برتری ظاهری معاویه در دوران خلافت امام علی علیهالسلام
تومان135.000افزودن به سبد خریددر این اثر به بررسی علل موفقیت نسبی معاویه در مقابل حضرت علیعلیهالسلام در دوران خلافت ایشان و به مواردی که موجب ضعف حکومت حضرت علیعلیهالسلام گردیده است، پرداخته شده است به علاوه تعدادی از حیله ها و مزاحمت های معاویه بیان شده است سپس به مواردی پیرامون سست اراده بودن کوفیان اشاره می شده است.